សិលាចារិកនេះ ឧបត្តិកឡើងនាសម័យបច្ចុប្បន្ន តែមានអត្ថន័យល្អ ណាស់ អាចយកទុកជាគតិ ឫ
ជាមេរៀនថ្មីមួយសម្រាប់យើង ។ គឹនៅលើកំពូលភ្នំ
នៅទីនេះ មានរុក្ខជាតិ ជាច្រើនប្រភេទ តើនេះជាផ្លែអ្វី ? ពាក្យចាស់ទូន្មាន និងរឿងព្រេងមានទាក់ទងនឹងផ្លែនេះ...! រូបផ្លែ និងដើម
កុំ យកជ័រព្នៅត្បៀតក្លៀក ...!
ទំពក់ វាទៅទើបព្នៅវាមក ...!
អំពីដើមព្នៅ
 | ព្នៅ, ដើមឈើមង្គល និង ជាថ្នាំបំប៉នសុខភាព លក្ខណៈផ្នែករុក្ខសាស្រ្ត ព្នៅគឺជា ដើមឈើដុះផុតពីដីប្រមាណ១០-១៥ម៉ែត្រនិងបែកមែក ស្លឹកចោលម្លប់ត្រឈឹងត្រឈៃ។ជនជាតិខ្មែរជំនាន់មុននិយមដាំវា |
| តាមការពារចោរផ្សេងៗព្រោះមានបន្លាដុះតាមដើមមែករបស់វា។ស្លឹករបស់វារលីងស្អាតនិង មានទំហំទទឹងប្រមាណ២-៧សង់ទីម៉ែត្រនិងបណ្តោយប្រមាណ៤-១២សង់ទីម៉ែត្រ។ ផ្កាព្នៅមានពណ៏សបរិសុទ្ធស្អាត ឬសលាយបៃតង និងមានក្លិនក្រអូបគួរឲ្យចង់ស្រង់ ស្រូបផ្ការបស់វានៅចន្លោះស្លឹកនិងចុងមែក វាជាដើមឈើចូលចិត្តពន្លឺថ្ងៃហើយធន់និង អាកាសធាតុល្អព្រមទាំងអាចដាំដុះនៅគ្រប់ទីកន្លែងនៃប្រទេសកម្ពុជា។ព្នៅចេញផ្កានៅក្នុង អំឡុងខែមីនាឧសភានិងផ្លែនៅក្នុងអំឡុងខែធ្នូ-កុម្ភៈដែលជាពេលធ្លាក់ខ្យល់មកពីទិសខាង ជើងល្មមទើបគេនិយមបេះផ្លែវាទៅពុះយកជ័របិទក្រដាសធ្វើខ្លែងបង្ហោះលេងក្នុងរដូវ លម្ហើយ។ ព្នៅអាចដាំដុះដោយការសាបលើដីខ្សាច់លាយជីកំប៉ុសឬជីលាមកសត្វក៍បាន។ ពេល ដើមវាធំប៉ុនម្រាមដៃហើយទើបគេបំបែកវាទៅដាំក្នុងរណ្តៅដែលបានជីកត្រៀមទុកជា ស្រេច ឬ ប្រើវិធីគាស់យកពន្លកដែលដុះបែកចេញពីគល់ដើមធំទៅដាំក៍បានដែរ។ព្នៅ ចូលចិត្តទឹកនិងសំណើមជាមធ្យម។ ព្នៅគឺជារុក្ខជាតិមានឈ្មោះជាភាសាអង់គ្លេសថាBengalQuince។ខ្មែរយើងចាត់ទុកព្នៅថាជាដើមឈើមង្គល ខណៈដែលពួកឥណ្ឌាមានជំនឿថាវាមានទំនាក់ទំនងជាមួយព្រះសិវៈនិងមានគុណសម្បត្តិ ជាឳសថដ៏ល្អ។ ស្លឹកខ្ទីនិងត្រួយរបស់ព្នៅអាចធ្វើជាអន្លក់ទឹកគ្រឿងឬរបោយនិងអាចយកទៅស្លក្នុង សម្លប្រភេទខ្លះដើម្បីជួយឲ្យមានក្លិនក្រអូបប្រហើរ។ ស្លឹកត្រួយវាពេលបរិភោគទៅនាំឲ្យដើរ ខ្យល់ស្រូល។ វាក៍អាចព្យាបាលជំងឺពោះវៀនព្រោះមានជាតិរំអិលឈ្មោះ Mucilage និង ផេកទីន(pectin)។ផ្លែទុំរបស់វាមានពណ៏លឿងនិងមានក្លិនក្រអូបសាច់ម៉ដ្ឋល្អអាចប្រើជា ចំណីឬថ្នាំកែរោគប្រដិត។ សម្បកព្នៅអាចធ្វើជាថ្នាំជ្រលក់ក្រណាត់ពណ៏លឿង។ចំណែកសាច់ឈើត្រូវបានគេនាំ ទៅធ្វើជារទេះ និង ផ្លូវរទេះគោ។ ផ្លែហាន់ជាចំណិតស្តើងៗហាលឲ្យស្ងួតឬនាំយកទាំងស្រស់ទៅឆុងទឹកផឹកកែរោគរាក រូសក៏បាន។ក្រៅពីនេះគេអាចយកទៅធ្វើជាថ្នាំបាយបាននិងព្យាបាលជំងឺពោះវៀនរ៉ាំរ៉ៃនិង ជំងឺមួលរបស់កូនក្មេងដោយក្នុងករណីនេះគេត្រូវប្រើវាមួយភាគទល់នឹងទឹកដប់ភាគហើយ ទទួលទាន ២០-៣០ សេសេ។ ផ្លែព្នៅខ្ចីទាំងមូលក៍អាចនាំយកទៅស្ងោរយកទឹកឲ្យស្រ្តីមានគភ៏ទទួលទានផងដែរ ដោយគេមានជំនឿថានឹងជួយឲ្យម្តាយនិងកូនមានសុវត្ថិភាពសម្រាលកួនស្រួលលើសពី នេះគេមានជំនឿថាបើពេលស្ងោរនោះផ្លែព្នៅខ្ចីប្រេះបែកសម្បកកូននៅក្នុងផ្ទៃគឺជាកូនស្រី តែបើសម្បកមិនបែកទេគឺជាកូនប្រុស។ ចំពោះផ្លែព្នៅចាស់ដែលនៅពុំទាន់ទុំគេអាចហាន់វាជាចំណិតក្រាស់ៗឆឹងជាមួយស្ករ ធ្វើជាបង្អែមក្លិនក្រអូបឈ្ងុយគួរឲ្យចង់ទទួលទាន។វាមិនត្រឹមតែជាបង្អែមឆ្ងាញ់ពិសារទេ តែអាចជួយកែរោគមួលទៀតផង។ ចំណែកផ្លែទុំហើយគេអាចយកសាច់វាញ៉ាំស្រស់ឬនាំយកមកកោសសំបកឲ្យរលីង ហើយដំសម្បកឲ្យបែកយកទៅស្ងោរទឹកស្ករក្រហមទាំងមូលក៍បាន ដោយវាមានគុណ សម្បត្តិជាថ្នាំជួយឲ្យលាមកដើរស្រួល និងដើរខ្យល់ស្រួលសមស្របសំរាប់មនុស្សចាស់ ដែលឧស្សាហ៏ទល់លាមកជាប្រចាំ។សំខាន់គឺក្នុងការពិសោធន៏គេប្រទះឃើញថាសារធាតុ ផេកទីននៅក្នុងព្នៅមានអនុភាពសម្លាប់មេរោគនៅក្នុងពោះវៀនបាន។ ចុងបញ្ចប់ជ័រព្នៅដែលនៅជុំវិញគ្រាប់មានភាពស្អិតល្អអាចប្រើជំនួសកាវស្អិតឬបាយ ម៉ានបាន។មនុស្សបុរាណនិយមយកជ័រព្នៅទៅលាយជាមួយថ្នាំគូររូបដើម្បីគូសវាសរូបភាព លើជញ្ជាំង ព្រោះវាជាប់ និង ធន់បានយូរ។ យកព្នៅក្រៀមទៅស្ងោរដោយដាក់ទឹកល្មមតែលិចព្នៅហើយដាំឲ្យពុះត្រងយកទឹក ទុក។ បន្ទាប់មកយកទឹកព្នៅនេះមួយភាគលាយជាមួយស្ករកន្លះភាគកូរឲ្យរលាយចូលគ្នា ធ្វើជាភេសជ្ជៈក្តៅផឹកឲ្យជ្រះស្រឡះបំពងក។វាមានប្រយោជន៏ជាងទឹកក្រូចលាយហ្គាស ទូទៅព្រោះវាជាភេសជ្ជៈជំនួយសុខភាពយ៉ាងល្អ៕ | |
អំពីដើមពោន
ដើមពោន ជា ប្រភេទឈើព្រៃហើយគ្មានខ្លឹមទេ មានពាក្យទំនាម ពាក្យប្រស្នាទាក់ទងនឹងរុក្ខជាតិ
នេះដែរ ។ ផ្លែវានៅខ្ចី ឫទុំ អាចប្រើជាម្ជូរ ផ្សំជាគ្រឿងសម្លបរិភោគបាន ។ មានប្រាសាទខ្មែរបុរាណ
មួយ ឈ្មោះប្រាសាទភូមិពោន មានទីតាំងនៅ ស្រុកសង្កៈ ខេត្តសុរិន្រ្ទ ប្រទេសសៀមសព្វថ្ងៃ។នៅ
ក្នុងវិទ្យាល័យសម្តេចហ៊ុនសែនភ្នំពេញថ្មី យើងដាំ២ឆ្នាំមកហើយ បានចំនួន ពីរដើម តែនៅតូច នៅ
ឡើយ ។ ដោយពាក្យនៃឈ្មោះរុក្ខជាតិ " ពោន " ទាក់ទងនឹងឈ្មោះប្រាសាទខ្មែរបុរាណផង គួរតែធ្វើ
ការសិក្សា វិភាគផងដែរ យ៉ាងហោចណាស់ក៏ពាក្យនេះមានភាពចំណាស់ ដែរខ្មែរបានប្រើតាំងពីមុន
សតវត្សរ៍ទី៧ នៃគ្រិស្ដសករាជ មកម្លេះ ។
ដើមពោនទាំង២ដើមដាំក្នុងសាលាយើង
ប្រស្នាៈ ប្រាំងផ្កា វស្សាខ្លូត ចម្រូតទុំ
ពាក្យទំនាមៈ ក្រូច ដូច ពោន ...! បានសេចក្តីថាម្ជូរដូចគ្នា ( ន័យត្រង់ ) រីឯន័យធៀប គឺមានន័យ
ច្រើន ក្នុងការប្រៀបប្រដូច ។
ដើមពោន នារដូវចម្រូត មើលឃើញតែមែក និងផ្លែ ព្រោះគ្មានសន្លឹក
ប្រវត្តិប្រាសាទភូមិពោននៅស្រុកសង្គៈ ខេត្តសុរិន្ទ្រ (ភាគទី១)
ថ្ងៃខែបញ្ចូល January 31st 2011 បញ្ចូលដោយ admin. នៅក្នុងផ្នែក ប្រវត្តិសាស្រ្ត - ប្រាសាទបុរាណ ប្រវត្តិនៃប្រាសាទភូមិពោន(ខេត្តសុរិន្ទ្រ) ប្រទេសថៃសព្វថ្ងៃ មានជាប់ទាក់ទងទៅនឹងរឿងព្រេង
បុរាណខ្មែរមួយគឺ ’រឿងនាងដោះធំ” ។
បុរាណខ្មែរមួយគឺ ’រឿងនាងដោះធំ” ។
រឿងនាងដោះធំ គឺជារឿងតំណាលខ្មែរ ដែលមានតាំងពីសម័យបុរាណកាលមក ហើយរឿងនេះមានការទាក់ទង នឹងប្រវតិ្តនៃប្រាសាទខ្មែរមួយ ធ្វើអំពីឥដ្ឋនាសតវត្សរ៍ទី៧ នៃគ្រិស្ដសករាជ គឺប្រាសាទភូមិពោន ។ យើងបានដឹងរឿងរ៉ាវនេះពីនាយ ប៊ុន ផាវិលិទ ដែលជាអ្នកពោលនិទានរឿង និងលោកសាស្ដ្រាចារ្យ ថងលឿងបញ្ញព្រម ជាអ្នកបានផ្ដល់រឿងនិទាននេះ មកឲ្យយើងក្នុងពេលដែលយើងធ្វើជាគ្រូបង្រៀនរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិនៅតាមជុំរំជនភៀសខ្លួន ជាពិសេសជុំរំសម្ដេចឪ(សាយប៊ី)
នៅខេត្តសុរិន្ទ្រ នៅឆ្នាំ១៩៨៥ ។
ប្រាសាទភូមិពោន,ស្រុកសង្គៈ,ខេត្តសុរិន្ទ្រ(ថត១៩៨០)ស្ដីពីរឿងនាងដោះធំនោះអ្នកស្រុកបានឲ្យ
ដឹងយ៉ាងដូច្នេះថា៖មហាក្សត្រខ្មែរបានសាងក្រុងទុកកណ្ដាលព្រៃសម្រាប់ជាទីលាក់ខ្លួនបំពួនអាត្មា
ដឹងយ៉ាងដូច្នេះថា៖មហាក្សត្រខ្មែរបានសាងក្រុងទុកកណ្ដាលព្រៃសម្រាប់ជាទីលាក់ខ្លួនបំពួនអាត្មា
របស់រាជវង្សជាយូរមកហើយ ។ ពីដើមស្រះទឹកនានា ក៏មិនមានផ្លូវគមនាគមន៍ដែរ គឺគ្រាន់តែមានផ្លូវរែកដើរទៅតែប៉ុណ្ណោះ ។ ទាំងនេះក៏ដើម្បីជាការបិទបាំងអង្គប្រាសាទ និងទីក្រុង ។ ក្រោយមកអាណាចក្របុរាណរបស់ខ្មែរ មិនមានការស្ងប់ ក្នុងប្រទេសកើតមានសឹកសង្គ្រាមជុំវិញប្រទេស ។
ដើម្បីជាការផុតភ័យនៃរាជវង្សព្រះមហាក្សត្រគ្រប់គ្រងនគរ បានបញ្ជូននាយពល ព្រមទាំងព្រះធីតារបស់ព្រះអង្គមកក្នុងប្រាសាទភូមិពោន ដែលបុព្វបុរសបានសាងទុកជាយូរយារណាស់មកហើយ
នោះ ។ ក្នុងពេលនោះមាននាយពលដែលជាទីជិតស្និទ្ធតាមមកមានចំនួន ១០១ នាក់ ។ ព្រះនាងខ្លួនឯងមានព្រះនាមថា ព្រះនាងស៊ីច័ន្ទ តែមនុស្សទូទៅហៅថា នាងដោះធំ ។ មានភីលៀងម្នាក់ដែលជិតស្និទ្ធនឹងព្រះនាង និងមានទាហានដែលមានភក្ដីភាពស្មោះត្រង់ នឹងព្រះរាជវង្សយ៉ាងខ្ពស់ឈ្មោះប៊ុន ច័ន្ទ តាមមកជាមួយដែរ។ ដូចនេះប្រាសាទភូមិពោនជាជ័យភូមិផុតទុក្ខ ផុតភ័យ ព្រោះស្ថិតនៅឆ្ងាយពីទីក្រុងសំខាន់ៗដទៃទៀតហើយខ្មាំងសត្រូវមិនអាច រកឃើញ ។
កាលនោះមាននគរមួយទៀតមិនស្គាល់ឈ្មោះថាជានគរណា នៅឆ្ងាយពីនគរភូមិពោន គិតប៉ាន់រយៈផ្លូវមិនដឹងប៉ុន្មានថ្ងៃ ប៉ុន្មានយប់ ប៉ុន្មានខែតេ ។ អ្នកគ្រប់គ្រងប្រទេសនេះ បានចាត់ឲ្យព្រានព្រៃចំនួន ៧ នាក់ ព្រមទាំងដំរីមួយចំនួន ទៅរុករកសត្វ ហើយចាប់សត្វព្រៃដែលរកដោយកម្រឲ្យបានល្អ ដើម្បីយកទៅចិញ្ចឹមក្នុងព្រះរាជវង្សរបស់ព្រះអង្គ ។ នាយព្រានព្រៃទាំង ៧ នាក់នោះ ពេលទៅទាក់សត្វបាននាំទៅជាមួយពួកគេ នូវខ្សែប្រកាំ និងវល្លិ៍សម្រាប់ចងដេកសម្រាកពេលយប់ ។ ពួកគេបានរុករករឿយៗ រហូតមកដល់ត្រពាំងព្រាន នៅខាងត្បូងភូមិតាព្រាន ក៏នាំគ្នារកកន្លែងសំណាក់បណ្ដោះអាសន្ន ហើយក៏នាំគ្នាទៅរកចាប់សត្វជាប្រក្រតី ។ នៅក្នុងពេលដែលបែកគ្នារុកក្នុងព្រៃសត្វនោះ មាននាយព្រានព្រៃ ៣ នាក់ ដើរប្រចាំតាមផ្លូវតូចៗក្នុងព្រៃដ៏ធំ តម្រង់ឆ្ពោះទៅទិសខាងកើតរឿយៗ ទីបំផុតក៏បានជួបប្រាសាទនៅកណ្ដាលព្រៃ មានយោធានៅយាមជុំវិញ ។
នាយព្រានព្រៃបានដាក់ធ្នូ ដែលសម្រាប់បាញ់សត្វ ហើយចូលទៅសួរទាហានដែលយាមថា : តើនេះជាប្រាសាទរបស់អ្នកណា? ទាហានក៏ប្រាប់ថា ជាប្រាសាទសម្រាប់លាក់ខ្លួនបំពួនអាត្មារបស់ព្រះនាងស៊ីច័ន្ទ ឬនាងដោះធំ ព្រះនាងមានរូបឆោមល្អណាស់ នឹងរកនាងល្អដូចនាងស៊ីច័ន្ទមិនមាន ។ នាយព្រានព្រៃក៏សួរទៅទៀតថា ចុះធ្វើយ៉ាងណាពួកយើងនឹងបានឃើញព្រះនាងផ្ទាល់ភ្នែកតែម្ដង ? ទាហានក៏ប្រាប់ថា : ត្រូវរង់ចាំបើលោកចង់ឃើញ ពីរថ្ងៃទៀតនាងនឹងទៅស្រង់ទឹកទៀត ព្រោះព្រះនាងគម្រប់ ៧ ថ្ងៃ ទើបចេញទៅក្រសាលទឹកម្ដងជាមួយភីលៀងនៅឯស្រះទឹក ស្ថិតនៅខាងកើតប្រាសាទ ។ ឥឡូវនេះនាងទើបតែនឹងមកស្រង់ទឹកនៅស្រះនេះបាន ៥ ថ្ងៃប៉ុណ្ណោះ ដូច្នេះនៅសល់ ២ ថ្ងៃទៀត នាងនឹងមកស្រង់ទឹកទៀតហើយ ។ ពួកព្រានព្រៃក៏បានស្ដាប់នូវពាក្យទាំងនោះហើយ ក៏បបួលគ្នាទៅរកទីសំណាក់បណ្ដោះអាសន្ន នៅត្រពាំងព្រាន ហើយរង់ចាំទៅលបមើលឲ្យឃើញរូបឆោមរបស់ព្រះនាងពីរថ្ងៃខាងមុខ ។
ពេលវេលាគ្រប់កំណត់ នាងចេញទៅលេងទឹកនៅស្រះខាងមុខប្រាសាទ ។ ព្រានព្រៃទាំង ៧ នាក់ បបួលគ្នាទៅលបមើលយ៉ាងប្រត្យក្សថា នាងជាព្រះរាជធីតាដ៏ល្អមែន មានកិរិយាមារយាទដ៏ល្អណាស់ រម្យទម ស្រគត់ស្រគំ នាងល្អជាងស្រីនានា ។ ពេលគេឃើញនាងហើយ ក៏បបួលគ្នាត្រឡប់ទៅទីសំណាក់វិញ រួចហើយក៏នាំគ្នាដើរត្រឡប់ទៅកាន់ស្រុកកំណើតរបស់គេទាំងយប់ទាំង ថ្ងៃ យ៉ាងប្រញាប់ប្រញាល់ ដើម្បីទៅក្រាបទូល ព្រះរាជារបស់គេឲ្យទ្រង់ជ្រាប ។ តែមិនដឹងពួកគេត្រឡប់ទៅប្រើពេលវេលាអស់ប៉ុន្មានថ្ងៃ ប៉ុន្មានខែទើបបានដល់ព្រះរាជវាំងវិញ ដើម្បីទូលប្រាប់ព្រះរាជាអំពីរឿងព្រះនាង ដែលមានរូបឆោមនៅកណ្ដាលព្រៃនោះទេ ។
លុះមកដល់ហើយ ក៏ក្រាបទូលព្រះរាជាអំពីរឿងរបស់ព្រះនាងដោះធំ ឲ្យព្រះអង្គទ្រង់ជ្រាប ។ លុះព្រះអង្គទ្រង់ជ្រាបហើយ ក៏ត្រាស់បង្គាប់ឲ្យត្រៀមកម្លាំង ដើម្បីធ្វើដំណើរទៅយក (ទទួល) នាងជាមហេសី ។
និយាយពីរឿងព្រះនាងវិញ នៅថ្ងៃដែលព្រះនាង ទ្រង់លេងទឹកនោះក៏មិនបានដឹងថា មានពួកព្រាន
ព្រៃមកលបមើល ។ នៅយប់នោះព្រះនាងទ្រង់ព្រះផ្ទុំមិនលក់ ចេះតែរសាប់រសល់ទល់ភ្លឺ ទាំងនោះ
ព្រោះនាងមកលាក់ខ្លួនបំពួនអាត្មា ហើយមានអ្នកមកលបមើលឃើញ ។ តមក ការមិនផុតភ័យ
ក៏កើតមាន នៅក្នុងយប់នោះនាងយល់សប្ដិថា បើនាងប្រាថ្នាចង់ឲ្យរួចផុតភ័យ ព្រមទាំងពួកសេនា
យោធា ដែលនៅជាមួយព្រះនាង ត្រូវឲ្យព្រះនាងធ្វើជាកន្លែងបណ្ដែតផ្សងរកគូគ្រប់គ្រងព្រះនាង ដោយក្នុងកន្ទោងនោះ ឲ្យជាងគូររូប ព្រះនាងក្នុងកន្ទោងនោះ ហើយសរសេរអក្សរថ្លែងគោលបំណង (ក្នុងការរកគូគ្រប់គ្រង) ហើយយកគ្រឿងក្រអូប ដែលនាងធ្លាប់បានលនលាបព្រះកាយ ហើយនាង
ក៏បានយកសរសៃសក់របស់ព្រះនាងចំនួន ៧ សរសៃលាបដោយគ្រឿងក្រអូបនោះផង ដាក់ក្នុង
កន្ទោង ។ ក្រោយមកនាងបានឈ្មោះមួយទៀត គឺនាងដោះធំ ឬនាងសក់ក្រអូប ហើយឲ្យនាងទៅ
បណ្ដែតកន្ទោងនៅស្រះមុខប្រាសាទ ។ លុះពេលព្រឹកឡើង នាងបានពោលប្រាប់ពីរឿងយល់សប្ដិ
របស់ព្រះនាង ឲ្យពួកភីលៀងស្ដាប់ ហើយចាត់ត្រៀមគ្រប់យ៉ាង តាមការយល់សប្ដិ រួចក៏នាំគ្នាយក
កន្ទោងទៅលយនៅក្នុងស្រះរំចេក ដោយនាងតាំងចិត្តអធិដ្ឋានថា : សូមឲ្យនាងបានជួបប្រទះនឹងអ្នក
មានបញ្ញានុភាពមកគ្រប់គ្រង និងបង្ការការភ័យអន្តរាយ កុំឲ្យកើតមានដល់ព្រះនាងបានឡើយ ។ (ម.ត្រាណេ)
(នៅមានបន្ដ)
ផ្កាព្រៃភ្នំ
បុប្ផជាតិព្រៃភ្នំ ក៏មានគន្ធពិដោរនឹងសម្រស់ដែរ កូនខ្មែរគ្រប់រូបត្រូវតែមានចំណេះវិជ្ជា ដើម្បីលម្អជីវិត
នោះគឺសម្រាប់ ចិញ្ចឹមជីពជន្ម នាអនាគត ចិញ្ចឹមឳពុកម្តាយ ក្រុមគ្រួសារ និងរួមចំណែកកសាងជាតិ។
ដើមនិង ផ្កាសណ្តាន់
